ICE ICE BABY: Ijsmachine
9-6-2021

ICE, ICE BABY: ijsmachine

Dit jaar zetten wij via onze nieuwsbrief collectiestukken uit ons museumdepot in de kijker onder het thema ‘Ice, ice baby’: over koeling en ijs in de bakkerij. Koeling en ijs spelen namelijk een heel belangrijke rol in het vervaardigen en bewaren van tal van bakkerijproducten.

Voor de maand juni kozen we voor een oude catalogus waarin een roomijsmachine afgebeeld staat die kon worden aangedreven door een motor. De catalogus, uitgegeven door het bedrijf Neulant Pelkman, dateert rond 1913 en geeft ons een goed beeld van hoe ijsbereiding snel evolueerde.

Tot aan de negentiende eeuw werd roomijs voornamelijk met de hand gemaakt. De ijsbereider of banketbakker gebruikte hiervoor eenvoudig materiaal: een ijsbus waarin de ingrediënten kwamen. De bus werd op zijn beurt in een emmer met een mengsel van natuurijs en zout gedompeld, waardoor de ijsbereiding bevroor. Ondertussen roerde men met een spatel. Zo kreeg de ijsbereider één homogene massa en werd voorkomen dat het geheel tot één vaste klomp bevroor.

Pas rond 1840 kwamen de eerste mechanische roomijsmachines op, die nog met de hand moesten worden aangedreven. Deze toestellen werkten volgens hetzelfde principe maar waren veel handiger in gebruik.

Nog handiger waren de eerste volautomatische ijsmachines die via een motor werden aangedreven, zoals dit exemplaar. Deze toestellen werden in de tweede helft van de negentiende eeuw in de VS ontwikkeld. Met dit type machine kon de banketbakker veel gemakkelijker, veel sneller en veel meer roomijs produceren dan de mechanische toestellen. Dit exemplaar kon tot 14 liter produceren. In België en Vlaanderen werden dergelijke ijsmachines pas begin 20ste eeuw geïntroduceerd. Bovendien konden enkel de grote banketbakkerijen zich een volautomatische ijsmachine veroorloven. De meeste kleine banketbakkers gebruikten nog tot de Tweede Wereldoorlog de mechanische toestellen.

Wil je deze oude catalogus en deze ijsmachine van dichtbij komen bewonderen? Vanaf vrijdag 11 juni kan je hem tijdelijk komen bekijken aan het museumonthaal!

Bakkerijmuseum

Lekker boeiend

ICE ICE BABY: Ijsmachine
9-6-2021