Broodcultuur! Over brood, het ambacht en tradities: lavash en passie voor het brood

Vlaanderen en België kennen een rijke broodcultuur en dat verdient erkenning. In de themareeks Broodcultuur! Over brood, het ambacht en tradities zetten we daarom een traditie, vakvrouw/man/... of brood zelf in de kijker. Deze reeks sluiten we af met Armine. Zij vertelt ons meer over hobbybakken, zuurdesem en de Armeense broodcultuur. 

Wie ben jij?

Ik ben Armine. Ik ben afkomstig van Armenië en woon in Oostende. Ik heb twee puberjongens. Ik werk bij FMDO Oostende als projectmedewerker. Naast mijn job ben ik dus voltijds mama en hobbybakker.

Sinds hoe lang bak jij je eigen brood? 

Ik bak al brood sinds corona, dus sinds 2020. Mijn zuurdesem is enkele jaren oud. Ik heb die geweekt en kweek die nog altijd. Het is mijn kindje geworden. Sindsdien bak ik brood en ben daar niet mee gestopt. Daarvoor at ik gewoon brood en stond daar niet bij stil. In onze cultuur heeft brood een belangrijke plaats en wij zijn grote broodeters. Voordat ik begon met broodbakken, stond ik niet stil bij het brood dat ik at en wat er allemaal in zat. Ik vond het gewoon lekker en at het op. Nu ben ik bewuster van wat ik eet, van welk brood ik kies en wat er allemaal in zit. Sinds ik zelf brood bak, kopen we zelden of nooit meer brood. Af en toe gebeurt dat wel eens, als de kinderen iets anders willen. Dan koop ik lavash (nvrd. Armeens brood) of stokbrood. Dat is brood dat ik zelf niet maak. Maar voor gewone boterhammen bak ik zelf ons brood.

Hoe ben jij eigenlijk aan het thuisbakken begonnen? Heb je zelf een recept gevonden om een zuurdesem aan te maken? Of heb jij een cursus gevolgd?

Het was corona en ik kon toen geen cursus volgen. Om eerlijk te zijn, enkele maanden voordat mijn desem was geboren, probeerde ik om Matnakash te maken. Dat is een Armeens brood dat ik je straks even zal 

tonen. Ik heb dat toen geprobeerd om het met gist te maken. Uiterlijk was het brood heel mooi maar het was niet zo eetbaar. Het was zo goed als mislukt. Op een dag, ik weet niet waarom, werd ik wakker en zie ik op de sociale media veel passeren over ‘desem’. Ik begon te zoeken hoe en wat. Ik vond hoe je een desem kan kweken. Het is in feite gewoon een mengsel van water en bloem en zeven dagen lang laten groeien. Ik dacht bij mezelf: ik ga dat toch eens proberen. Op de zevende dag was mijn desem verdriedubbeld, fantastisch goed gelukt vanaf de eerste keer. Zo is mijn thuisbakken met desem ontstaan. Ik ben dan veel opzoekwerk gaan verrichten, onder ander via de bib vele boeken geraadpleegd... Het was toen ook corona. Maar toen waren er nog niet veel influencers. Nu kan ik veel mensen zoeken op facebook en Instagram die online tonen hoe het moet, uitleg geven, online workshops organiseren… Tijdens corona was er nog niets. Toen moest je diep gaan zoeken om iets te vinden.

En dan begon ik zo ook zelf dingen te posten op mijn Instagram. Ik had toen heel weinig volgers. Ik denk driehonderd en de meeste waren mensen die ik kende. Maar ik zag dat er interesse was bij de mensen en het aantal volgers werd meer en meer. Zo groeide mijn aantal volgers op Instagram aan tot meer dan 20K. Ik motiveer en inspireer mensen. En ik geef ook de info door: mijn kennis,  ervaring, tips ook. Het is niet van één dag op twee dat je leert bakken, zeker zonder instructies.  Dat is heel veel met vallen en opstaan. Ik geef al die tricks en tricks door aan die mensen.

Heb je zelf of met het gezin een favoriet broodmoment tijdens de week, de dag…?

Gisteren heb ik twee broden gebakken en eentje was meteen al op. Het brood was amper koud en het was al meteen op. Toen ik het brood uit de oven haalde , kwamen mijn zonen naar beneden. Je haalt dan boter uit de koelkast en confituur en dan begin je te eten. Voordat je het weet, is het brood op.

Een favoriet moment heb ik niet als ik brood eet. Ik eet het gewoon. Als er lekker brood op tafel ligt, eet ik het gewoon op. Mijn voorkeur gaat wel naar meergranenbrood, naar donkere broden; Volkorenbrood eet ik ook en bak ik ook heel graag. Maar de jongens verkiezen wit brood en dus probeer ik ook af en toe een keer ook wit brood te bakken voor hen. Als je witte brood bakt, dan is dat meer fluffy. Daar houden ze van.

Toen ik in België aankwam, had ik het gevoel dat hier wel heel veel belang werd getoond aan brood en vooral aan het ontbijt op zondagochtend en de rituelen die erbij horen. Dat is bijvoorbeeld naar de bakker gaan. Dat is het ritueel om op te staan om naar de bakker te gaan en koffiekoeken te kopen. Dat is typisch Belgisch of Europees of zelfs ook Frans denk ik. In Armenië is dat niet zo ingebakken, zo op één dag een speciaal ontbijtritueel. Ik woon hier aan de straat en ik zit vaak de zondag in mijn zetel te chillen met mijn tas koffie. Dan zie ik al die buren zo passeren van of naar de bakker. Dan zie ik ze met broodzakken over straat lopen. Maar koffiekoeken koop ik eigenlijk ook wel. Dat gaat makkelijk binnen maar dan komen de kilootjes rap bij!

Als je het woord broodcultuur hoort, wat is het eerste wat er in je opkomt? Met wat associeer je het?

Samen eten, samen komen, liefde, warmte….

Liefde voor het brood?

Nee, liefde in het algemeen, liefde is ook de mensen waarmee je eet. We hebben ook een gezegde in het Armeens: als je iemand wil leren kennen, ga er dan mee eten. Ook het bakmoment, het bakken is een mooi ritueel. Je leert geduldig zijn. Als je geen geduld hebt, als je niet kan wachten totdat het deeg gerezen heeft, dan kan je niet beginnen bakken. Dat geduld krijg je mee. De geur is ook iets waarmee ik het associeer. De geur die vrij komt van versgebakken brood, gaat dan de wereld in.

Lees het hele interview binnenkort in het nieuwe nummer van het museumtijdschrift Patakon- Tijdschrift over bakambacht & bakcultuur 

Heb je zelf iets te vertellen over brood & broodcultuur? Vul dan nu de steunpetitie in: